四維頻率






在這篇文章內,向量與标量分別用粗體與斜體顯示。例如,位置向量通常用 r{displaystyle mathbf {r} ,!}mathbf{r},! 表示;而其大小則用 r{displaystyle r,!}r,! 來表示。四維矢量用加有標號的斜體顯示。例如,{displaystyle {x}^{mu },!}{x}^{{mu }},!{displaystyle {x}_{mu },!}{x}_{{mu }},!。為了避免歧意,四維矢量的斜體與標號之間不會有括號。例如,(x)2{displaystyle (x)^{2},!}(x)^{2},!表示x{displaystyle x,!}x,!平方;而x2{displaystyle {x}^{2},!}{x}^{2},!{displaystyle {x}^{mu },!}{x}^{{mu }},!的第二個分量。

在電磁學裏,平面電磁波的四維頻率 {displaystyle f^{mu }}f^{{mu }} 以公式定義為



 =def (f,fn){displaystyle f^{mu } {stackrel {def}{=}} left(f,,fmathbf {n} right)}f^{{mu }} {stackrel  {def}{=}} left(f,,f{mathbf  {n}}right)

其中,f{displaystyle f}f 是電磁波的頻率,n{displaystyle mathbf {n} }mathbf{n} 是朝著電磁波傳播方向的單位矢量。


四維頻率與自己的內積永遠等於零:



=(f)2(1−n2)=0{displaystyle {f}^{mu }{f}_{mu }=(f)^{2}(1-n^{2})=0}{f}^{mu }{f}_{mu }=(f)^{2}(1-n^{2})=0

類似地,四維角頻率 ωμ{displaystyle omega ^{mu }}omega ^{{mu }} 以公式定義為



ωμ =def (ωn){displaystyle omega ^{mu } {stackrel {def}{=}} left(omega ,,omega mathbf {n} right)}omega ^{{mu }} {stackrel  {def}{=}} left(omega ,,omega {mathbf  {n}}right)

其中,ω{displaystyle omega }omega 是電磁波的角頻率。


顯然地,



ωμ=2π{displaystyle omega ^{mu }=2pi f^{mu }}omega ^{{mu }}=2pi f^{{mu }}

四維波向量 {displaystyle {k}^{mu }}{k}^{{mu }} 與四維角頻率有密切的關係,定義為



=(k,k){displaystyle {k}^{mu }=left(k,,mathbf {k} right)}{k}^{{mu }}=left(k,,{mathbf  {k}}right)

其中,k{displaystyle mathbf {k} }mathbf{k} 是電磁波的波向量。


在本篇文章裏,閔可夫斯基度規的形式被規定為 diag(1,−1,−1,−1){displaystyle diag(1,-1,-1,-1)}diag(1,-1,-1,-1) ,這是参考了約翰·傑克森(John D. Jackson)的著作《經典電動力學》中所採用的形式;並且使用了經典的張量代数以及愛因斯坦求和約定。



勞侖茲變換


給予兩個慣性參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}}{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} ;相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}} ,參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} 以速度 v{displaystyle mathbf {v} }mathbf {v} 移動。對於這兩個參考系,相關的勞侖茲變換矩陣 Λνμ{displaystyle Lambda _{nu }^{mu }}Lambda _{{nu }}^{{mu }}[1]



Λνμ=[γββββ1+(γ1)βx2β2(γ1)β2(γ1)β2−β1)β21+(γ1)βy2β2(γ1)β2−β1)β2(γ1)β21+(γ1)βz2β2]{displaystyle Lambda _{nu }^{mu }={begin{bmatrix}gamma &-beta _{x},gamma &-beta _{y},gamma &-beta _{z},gamma \-beta _{x},gamma &1+(gamma -1){frac {beta _{x}^{2}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{x}beta _{y}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{x}beta _{z}}{beta ^{2}}}\-beta _{y},gamma &(gamma -1){frac {beta _{y}beta _{x}}{beta ^{2}}}&1+(gamma -1){frac {beta _{y}^{2}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{y}beta _{z}}{beta ^{2}}}\-beta _{z},gamma &(gamma -1){frac {beta _{z}beta _{x}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{z}beta _{y}}{beta ^{2}}}&1+(gamma -1){frac {beta _{z}^{2}}{beta ^{2}}}\end{bmatrix}}}Lambda _{{nu }}^{{mu }}={begin{bmatrix}gamma &-beta _{x},gamma &-beta _{y},gamma &-beta _{z},gamma \-beta _{x},gamma &1+(gamma -1){frac  {beta _{{x}}^{{2}}}{beta ^{{2}}}}&(gamma -1){frac  {beta _{{x}}beta _{{y}}}{beta ^{{2}}}}&(gamma -1){frac  {beta _{{x}}beta _{{z}}}{beta ^{{2}}}}\-beta _{y},gamma &(gamma -1){frac  {beta _{{y}}beta _{{x}}}{beta ^{{2}}}}&1+(gamma -1){frac  {beta _{{y}}^{{2}}}{beta ^{{2}}}}&(gamma -1){frac  {beta _{{y}}beta _{{z}}}{beta ^{{2}}}}\-beta _{z},gamma &(gamma -1){frac  {beta _{{z}}beta _{{x}}}{beta ^{{2}}}}&(gamma -1){frac  {beta _{{z}}beta _{{y}}}{beta ^{{2}}}}&1+(gamma -1){frac  {beta _{{z}}^{{2}}}{beta ^{{2}}}}\end{bmatrix}}

其中,γ=11−(vc)2{displaystyle gamma ={cfrac {1}{sqrt {1-left({frac {v}{c}}right)^{2}}}}}gamma ={cfrac  {1}{{sqrt  {1-left({frac  {v}{c}}right)^{2}}}}} 是勞侖茲因子,β=vc{displaystyle beta ={frac {v}{c}}}beta ={frac  {v}{c}}貝他因子βx{displaystyle beta _{x}}beta _{x}βy{displaystyle beta _{y}}beta _{y}βz{displaystyle beta _{z}}beta _{z} 分別是參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} 對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}} 的 x-軸、y-軸、z-軸方向的相對速度 vx{displaystyle v_{x}}v_{x}vy{displaystyle v_{y}}v_{y}vz{displaystyle v_{z}}v_{z} 的貝他因子。


設定一個朝著 k^{displaystyle {hat {mathbf {k} }}}hat{mathbf{k}} 方向傳播於真空的平面電磁波,對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}} ,這平面電磁波以公式表達為




E=E0e−i(kμ^1{displaystyle mathbf {E} =E_{0}e^{-i(k^{mu }x_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}{mathbf  {E}}=E_{0}e^{{-i(k^{{mu }}x_{{mu }})}}{hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{1}


B=B0e−i(kμ^2{displaystyle mathbf {B} =B_{0}e^{-i(k^{mu }x_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{2}}{mathbf  {B}}=B_{0}e^{{-i(k^{{mu }}x_{{mu }})}}{hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{2}


其中,E{displaystyle mathbf {E} }mathbf {E} B{displaystyle mathbf {B} }mathbf {B} 分別是電磁波的電場、磁場,E0{displaystyle E_{0}}E_{0}B0{displaystyle B_{0}}B_0 分別是其波幅,{displaystyle k^{mu }}k^{{mu }} 是四維波向量,=(ct,−x){displaystyle x_{mu }=(ct,-mathbf {x} )}x_{{mu }}=(ct,-{mathbf  {x}}) 是四維位置,x{displaystyle mathbf {x} }mathbf {x} 是位置,η^1{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}{hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{1}η^2{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{2}}{hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{2} 分別垂直於 k^{displaystyle {hat {mathbf {k} }}}hat{mathbf{k}} ,而且 η^2=k^×η^1{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{2}={hat {mathbf {k} }}times {hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}{hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{2}={hat  {{mathbf  {k}}}}times {hat  {{boldsymbol  {eta }}}}_{1}


那麼,對於參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} ,這平面電磁波以公式表達為




=E¯0e−i(k¯μμ^1{displaystyle {overline {mathbf {E} }}={overline {E}}_{0}e^{-i({overline {k}}^{mu }{overline {x}}_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}overline{mathbf{E}}=overline{E}_0 e^{ - i(overline{k}^{mu}overline{x}_{mu})} hat{boldsymbol{eta}}_1


=B¯0e−i(k¯μμ^2{displaystyle {overline {mathbf {B} }}={overline {B}}_{0}e^{-i({overline {k}}^{mu }{overline {x}}_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{2}}overline{mathbf{B}}=overline{B}_0 e^{ - i(overline{k}^{mu}overline{x}_{mu})} hat{boldsymbol{eta}}_2


四維波向量 μ{displaystyle {overline {k}}^{mu }}overline{k}^{mu}{displaystyle {k}^{mu }}{k}^{{mu }} 之間的關係為



μνμ{displaystyle {overline {k}}^{mu }=Lambda _{nu }^{mu }{k}^{nu }}overline{k}^{mu}=Lambda^{mu}_{nu}{k}^{nu}

經過一番運算,可以求得



=k¯0=γ(k−βxkx−βyky−βzkz)=kμ/c{displaystyle {overline {k}}={overline {k}}^{0}=gamma (k-beta _{x}k_{x}-beta _{y}k_{y}-beta _{z}k_{z})=k^{mu }v_{mu }/c}overline{k}=overline{k}^0=gamma(k - beta_x k_x - beta_y k_y - beta_z k_z)=k^{mu}v_{mu}/c

其中,=(γc,−γv){displaystyle v_{mu }=(gamma c,,-gamma mathbf {v} )}v_{{mu }}=(gamma c,,-gamma {mathbf  {v}}) 是參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} 相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}} 的四維速度,v{displaystyle mathbf {v} }mathbf {v} 是參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} 相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}{mathcal  {S}} 的速度。


在真空裏,四維頻率與四維波向量之間的關係為



=ckμ/2π{displaystyle f^{mu }=ck^{mu }/2pi }f^{{mu }}=ck^{{mu }}/2pi

所以,



=f¯0=fμ/c{displaystyle {overline {f}}={overline {f}}^{0}=f^{mu }v_{mu }/c}overline{f}=overline{f}^0=f^{mu}v_{mu}/c

這也是參考系 {displaystyle {overline {mathcal {S}}}}overline {{mathcal  {S}}} 的觀察者所觀察到的頻率。



參閱



  • 四維向量

  • 電磁張量



參考文獻





  1. ^ Jackson, John David, Classical Electrodynamic 3rd., USA: John Wiley & Sons, Inc.: pp. 543–548, 1999, ISBN 978-0-471-30932-1  引文格式1维护:冗余文本 (link)





  • Woodhouse, N.M.J. Special Relativity. London: Springer-Verlag. 2003: 84–90. ISBN 1852334266. 


  • Griffiths, David J. Introduction to Electrodynamics (3rd ed.). Prentice Hall. 1998: pp. 477–543. ISBN 0-13-805326-X.  引文格式1维护:冗余文本 (link)




Popular posts from this blog

澳門輕軌系統

水泉澳邨

Indian Forest Service