四維頻率

Multi tool use
在這篇文章內,向量與标量分別用粗體與斜體顯示。例如,位置向量通常用 r{displaystyle mathbf {r} ,!}表示;而其大小則用 r{displaystyle r,!}
來表示。四維矢量用加有標號的斜體顯示。例如,xμ{displaystyle {x}^{mu },!}
或xμ{displaystyle {x}_{mu },!}
。為了避免歧意,四維矢量的斜體與標號之間不會有括號。例如,(x)2{displaystyle (x)^{2},!}
表示x{displaystyle x,!}
平方;而x2{displaystyle {x}^{2},!}
是xμ{displaystyle {x}^{mu },!}
的第二個分量。
在電磁學裏,平面電磁波的四維頻率 fμ{displaystyle f^{mu }} 以公式定義為
fμ =def (f,fn){displaystyle f^{mu } {stackrel {def}{=}} left(f,,fmathbf {n} right)};
其中,f{displaystyle f} 是電磁波的頻率,n{displaystyle mathbf {n} }
是朝著電磁波傳播方向的單位矢量。
四維頻率與自己的內積永遠等於零:
fμfμ=(f)2(1−n2)=0{displaystyle {f}^{mu }{f}_{mu }=(f)^{2}(1-n^{2})=0}。
類似地,四維角頻率 ωμ{displaystyle omega ^{mu }} 以公式定義為
ωμ =def (ω,ωn){displaystyle omega ^{mu } {stackrel {def}{=}} left(omega ,,omega mathbf {n} right)};
其中,ω{displaystyle omega } 是電磁波的角頻率。
顯然地,
ωμ=2πfμ{displaystyle omega ^{mu }=2pi f^{mu }}。
四維波向量 kμ{displaystyle {k}^{mu }} 與四維角頻率有密切的關係,定義為
kμ=(k,k){displaystyle {k}^{mu }=left(k,,mathbf {k} right)};
其中,k{displaystyle mathbf {k} } 是電磁波的波向量。
在本篇文章裏,閔可夫斯基度規的形式被規定為 diag(1,−1,−1,−1){displaystyle diag(1,-1,-1,-1)} ,這是参考了約翰·傑克森(John D. Jackson)的著作《經典電動力學》中所採用的形式;並且使用了經典的張量代数以及愛因斯坦求和約定。
勞侖茲變換
給予兩個慣性參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}} 、S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}
;相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}
,參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}
以速度 v{displaystyle mathbf {v} }
移動。對於這兩個參考系,相關的勞侖茲變換矩陣 Λνμ{displaystyle Lambda _{nu }^{mu }}
是[1]
Λνμ=[γ−βxγ−βyγ−βzγ−βxγ1+(γ−1)βx2β2(γ−1)βxβyβ2(γ−1)βxβzβ2−βyγ(γ−1)βyβxβ21+(γ−1)βy2β2(γ−1)βyβzβ2−βzγ(γ−1)βzβxβ2(γ−1)βzβyβ21+(γ−1)βz2β2]{displaystyle Lambda _{nu }^{mu }={begin{bmatrix}gamma &-beta _{x},gamma &-beta _{y},gamma &-beta _{z},gamma \-beta _{x},gamma &1+(gamma -1){frac {beta _{x}^{2}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{x}beta _{y}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{x}beta _{z}}{beta ^{2}}}\-beta _{y},gamma &(gamma -1){frac {beta _{y}beta _{x}}{beta ^{2}}}&1+(gamma -1){frac {beta _{y}^{2}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{y}beta _{z}}{beta ^{2}}}\-beta _{z},gamma &(gamma -1){frac {beta _{z}beta _{x}}{beta ^{2}}}&(gamma -1){frac {beta _{z}beta _{y}}{beta ^{2}}}&1+(gamma -1){frac {beta _{z}^{2}}{beta ^{2}}}\end{bmatrix}}};
其中,γ=11−(vc)2{displaystyle gamma ={cfrac {1}{sqrt {1-left({frac {v}{c}}right)^{2}}}}} 是勞侖茲因子,β=vc{displaystyle beta ={frac {v}{c}}}
是貝他因子,βx{displaystyle beta _{x}}
、βy{displaystyle beta _{y}}
、βz{displaystyle beta _{z}}
分別是參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}
對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}
的 x-軸、y-軸、z-軸方向的相對速度 vx{displaystyle v_{x}}
、vy{displaystyle v_{y}}
、vz{displaystyle v_{z}}
的貝他因子。
設定一個朝著 k^{displaystyle {hat {mathbf {k} }}} 方向傳播於真空的平面電磁波,對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}
,這平面電磁波以公式表達為
E=E0e−i(kμxμ)η^1{displaystyle mathbf {E} =E_{0}e^{-i(k^{mu }x_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}、
B=B0e−i(kμxμ)η^2{displaystyle mathbf {B} =B_{0}e^{-i(k^{mu }x_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{2}};
其中,E{displaystyle mathbf {E} } 、B{displaystyle mathbf {B} }
分別是電磁波的電場、磁場,E0{displaystyle E_{0}}
、B0{displaystyle B_{0}}
分別是其波幅,kμ{displaystyle k^{mu }}
是四維波向量,xμ=(ct,−x){displaystyle x_{mu }=(ct,-mathbf {x} )}
是四維位置,x{displaystyle mathbf {x} }
是位置,η^1{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}
、η^2{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{2}}
分別垂直於 k^{displaystyle {hat {mathbf {k} }}}
,而且 η^2=k^×η^1{displaystyle {hat {boldsymbol {eta }}}_{2}={hat {mathbf {k} }}times {hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}
。
那麼,對於參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}} ,這平面電磁波以公式表達為
E¯=E¯0e−i(k¯μx¯μ)η^1{displaystyle {overline {mathbf {E} }}={overline {E}}_{0}e^{-i({overline {k}}^{mu }{overline {x}}_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{1}}、
B¯=B¯0e−i(k¯μx¯μ)η^2{displaystyle {overline {mathbf {B} }}={overline {B}}_{0}e^{-i({overline {k}}^{mu }{overline {x}}_{mu })}{hat {boldsymbol {eta }}}_{2}}。
四維波向量 k¯μ{displaystyle {overline {k}}^{mu }} 與 kμ{displaystyle {k}^{mu }}
之間的關係為
k¯μ=Λνμkν{displaystyle {overline {k}}^{mu }=Lambda _{nu }^{mu }{k}^{nu }}。
經過一番運算,可以求得
k¯=k¯0=γ(k−βxkx−βyky−βzkz)=kμvμ/c{displaystyle {overline {k}}={overline {k}}^{0}=gamma (k-beta _{x}k_{x}-beta _{y}k_{y}-beta _{z}k_{z})=k^{mu }v_{mu }/c};
其中,vμ=(γc,−γv){displaystyle v_{mu }=(gamma c,,-gamma mathbf {v} )} 是參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}
相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}
的四維速度,v{displaystyle mathbf {v} }
是參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}}
相對於參考系 S{displaystyle {mathcal {S}}}
的速度。
在真空裏,四維頻率與四維波向量之間的關係為
fμ=ckμ/2π{displaystyle f^{mu }=ck^{mu }/2pi }。
所以,
f¯=f¯0=fμvμ/c{displaystyle {overline {f}}={overline {f}}^{0}=f^{mu }v_{mu }/c}。
這也是參考系 S¯{displaystyle {overline {mathcal {S}}}} 的觀察者所觀察到的頻率。
參閱
- 四維向量
- 電磁張量
參考文獻
^ Jackson, John David, Classical Electrodynamic 3rd., USA: John Wiley & Sons, Inc.: pp. 543–548, 1999, ISBN 978-0-471-30932-1 引文格式1维护:冗余文本 (link)
Woodhouse, N.M.J. Special Relativity. London: Springer-Verlag. 2003: 84–90. ISBN 1852334266.
Griffiths, David J. Introduction to Electrodynamics (3rd ed.). Prentice Hall. 1998: pp. 477–543. ISBN 0-13-805326-X. 引文格式1维护:冗余文本 (link)
vpRl8VHK3Lu2,y5C2 bR,Oc5YH,PVcX yjj81FcdvhTmyBn3A